Այս պատմությունը մի մարդու մասին է, ում ես անվանել էի որոնող...
Որոնողը նա է, ով ինչ-որ բան է փնտրում, անպայման չէ, որ գտնի ինչ-որ բան: Ինչպես նաև նա չէ, ով, իհարկե, գիտի, կոնկրետ ինչ է փնտրում: Ընդամենը նա է, ում համար սեփական կյանքը՝ որոնում է:
Մի անգամ որոնողը անհանգստացավ և մտածեց, որ հարկավոր է այցելել Կամմիր քաղաք: Եվ սկսեց պատրաստվել ճամփորդության: Նա սովորեց տալ առավել մեծ նշանակություն այն զգացմուքներին, որոնք հոգու անհայտ խորությունից էին:

 

 

Հենց դրա համար էլ նա թողեց իր բոլոր գործերը և ճանապարհ ընկավ:
Երկու օր անց, փոշոտ ճանապարհներին, նա արդեն կարողացավ տեսնել հեռվում Կամմիրի ուրվագիծը:
Քաղաք ուղղված արահետի աջ մասում երևում էր ինչ-որ կանաչ կղզի, որը շեղեց իր ուշադրությունը: Մոտենալով նա նկատեց, որ այն թումբ է՝ բազմաթիվ սքանչելի ծառերով, թռչուններով, ծաղիկներով, շրջապատած է ոչ մեծ ցանկապատով՝ փայլեցված փայտանյութով: Կիսաբաց բրոնզագույն դռնակը, կարծես հրավիրում էր նրան ներս:

 

 


Նա ժամանակավորապես մոռացավ քաղաքի մասին, այն մասին, թե որտե՞ղ և ինչո՞ւ է եկել ու հանձնվելով գայթակղությանը՝ մի փոքր հանգստացավ այդ վայրում: Որոնողը ներս մտավ և սկսեց անշտապ քայլել սպիտակ քարերի միջով, որոնք, կարծես թե, պատահական կարգով դասավորված էին ծառերի միջև:
Նրա հայացքը ճախրեց թիթեռի նման և կանգնեց այդ բազմերանգ դրախտի ամեն մի մանրուքի վրա:
Նրա աչքերը որոնողի աչքեր էին, նրանք բաց էին ամեն մի չուսումնասիրված բանի համար և հնարավոր է այդ պատճառով, նա հայտնաբերեց այսպիսի գրառում քարերից մեկի վրա. «Աբդուլ Տարեգ, ապրել է 8 տարի, 6 ամիս, 2 շաբաթ և 3 օր»:
Նա ակամայից ցնցվեց՝ հասկանալով, որ դա ուղղակի քար չէր, այլ գերեզմանաքար: Նա խղճահարություն զգաց այն մտքից, որ երեխան այդքան քիչ է ապրել:

 

 


Զննելով իր շուրջը՝ որոնողը տեսավ, որ հարևան սալաքարին նույնպես գրառում կա: Նա մոտեցավ, որպեսզի կարդա այն: Գրառումը հայտնում էր. «Յամիր Կալիբ, ապրել է 5 տարի, 8 ամիս և 3 շաբաթ»:
Որոնողը ապշահար էր: Այդ հրաշալի վայրը գերեզմանոց էր, իսկ ամեն մի քարը՝ շիրիմ:
Մեկը մյուսի ետևից նա կարդաց գրառումները: Նրանք բոլորը համապատասխանում էին՝ անունը և մանրակրկիտ հաշված կյանքի ժամանակը:
Բայց ամենասարսափելին այն պարզվեց, որ այն մարդը, ով բոլորից ամենաերկարն էր ապրել, ընդամենը մի փոքր էր մեծ 11 տարեկանից:
Ուժեղ ազդվելով այդ բացահայտմամբ՝ նա նստեց և լաց եղավ:

 

 


Իրեն մոտեցավ գերեզմաններին նայող մեկը:
Նկատելով, որ որոնողը լաց է լինում, նա հարցրեց՝ արդյո՞ք լաց է լինում ինչ-որ հարազատի համար:
- Ո՛չ, ո՛չ հարազատի,- պատասխանեց որոնողը:- Ի՞նչ է այստեղ կատարվում: Ի՞նչ է պատահել այս քաղաքում: Ինչո՞ւ են այսքան երեխաներ թաղված այս վայրում: Ի՞նչ անեծք կա այս մարդկանց վրա:
Ծերուկը ժպտաց և ասաց.
- Հանգստացե՛ք: Ոչ մի անեծք էլ չկա: Մենք հնագույն ավանդույթ ունենք: Ուզո՞ւմ եք, ես կպատմեմ այդ մասին ձեզ...
Եվ նա սկսեց իր պատմությունը. «Երբ երիտասարդի մոտ լրանում է 15 տարին, ծնողները նրան տալիս են մի գրքույկ: Այնպիսին, ինչպիսին ես ունեմ: Այն կրում են վզին: Այդ պահից սկսած՝ ամեն անգամ ապրելով ինչ-որ հաճելի մի բան, բացում ես գրքիկը և գրում ես այնտեղ՝
ձախից՝ որ հաճույք ես ստացել,
աջից՝ որքան է ձգվել այդ ակնթարթը:

 

 


Ահա այդպիսին է ավանդույթը:
Օրինակ, դու ծանոթացել ես մի աղջկա հետ և սիրահարվել ես: Շարունակակա՞ն էր այդ ծանոթության ուրախությունը: Որքա՞ն ձգվեց այդ խենթ կիրքը: Մի շաբա՞թ: Երկու՞: Երեքի կե՞ս:
Հետո՝ առաջին համբույրի անհանգստությունը... դա անսովոր հաճույք է: Ինչպե՞ս այն չափել:
Երկու րոպեի կե՞ս: Այնքան, որքան տևեց համբու՞յրը, թե՞ ավել: Ավելացնել ապրումները՝ կապված նրա հետհամի հետ: Երկո՞ւ օր: Շաբա՞թ:
Հետո՝ առաջին երեխայի ծնունդը...
Իսկ ընկերների հարսանի՞քը:
Իսկ երկար սպասված ճամփորդությո՞ւնը
Իսկ եղբոր հետ հանդիպումը,ով վերադարձել էր հեռավոր երկրից:

 

 


Որքա՞ն է հաճույք թողել:
Ժամե՞ր: Օրե՞ր:
Եվ մենք, այդպես, գրքիկում նշում ենք ամեն ուրախության պահը... Ամեն ակնթարթը: Մեզ մոտ այդպես հաստատված է՝ երբ ինչ-որ մեկը մահանում է, հարկավոր է բացել գրքիկը և կազմել հաճույքի ժամանակը, որպեսզի գրառենք այն շիրիմի վրա:
Որովհետև միայն դա է մեզ համար իրական «ԱՊՐԱԾ ԿՅԱՆՔԸ»:
Խորխե Բուկայից

Յացեկ Էրկա "Հրեշտակային խոհանոց"

 

 

 


Միհրդատ Ռոստոմի Մադաթյան