ԼԵՎՈՆ ՄՈՒԹԱՖՅԱՆ
Մենախոսություն ,,Շեքսպիր, Լիր արքա, վեցերորդ գործողություն,, պիեսից
ԽԵՂԿԱՏԱԿ – Չէ, դու բնավ էլ Լիր արքան չես, քեռի... Դու մի սովորական ու նվնվան ծերուկ ես, որ հայտնվել է էս մութ ու խավար փողոցում ու արժանապատվության փշրանքներն է ծախում... Քեզ ոչ ոք չի խղճա, քեզ մի գրոշ անգամ չեն տա' քո անկեղծ ու ազնիվ արցունքների համար... Քեռի, ուրեմն տուն գնալու ժամն է, հավաքիր իրերդ ու գնա: Մարդիկ հիմա ուրիշ են, մարդիկ հիմա փոխվել են, մարդիկ կարող են նայել ու չտեսնել, նայել ու չխղճալ... Ախր, շատ բան է փոխվել աշխարհում, իսկ դու ոչինչ չհասկացար: Քեզ թվում է, թե շեքսպիրյան ժամանակները փոխվել են, թե մի նոր մարդկություն է եկել' առավել ազնիվ ու վեհ, բարձր ու մեծ իդեալների հավատացող... Չէ, քեռի, աշխարհը կարուսելի նման պտտվում, պտտվում ու անցնում է նույն ճամփով, կանգ առնում նույն կետի վրա... Գնացքի ճանապարհ չէ աշխարհը, այլ իսկապես կարուսել... Ուզում ես քեզ համար մի երգ երգեմ' «Կարուսել, կարուսել, Ուր են արդյոք արդ կորել, Գազանները գույնզգույն, Թռչունները գեղգեղուն»... Չե'ս լսում, քնու'մ ես... Իզուր... Դու արդեն մի քանի տարի քնած ես' տառապելով անքնությամբ... Քո անքուն քնի մեջ չես էլ նկատել, որ կանգ ենք առել նույն կետի վրա ու առաջ չենք գնում... Քո անքուն քնի մեջ չես հասկացել, որ այլևս արքա չես, Լիրը չես, այլ իմ կրկնակը, մի նոր խեղկատակ, որին անգամ չեն խղճում, որովհետև հիմա աշխարհը լցված է քո նմանակներով, քեզ նման ուշացած ասպետներով, քեզ նման խղճուկ պապիկներով, որոնք ողորմություն են խնդրում' իրենց նախկին փառքերն ամուր պահելու համար... Վեր կաց, քեռի, վեր կաց, ես չեմ կարող տեսնել, թե ինչպես է պատվանդանից ընկել իմ արքան, թե ինչպես են նրա շուրջբոլոր հավաքվում մրսած կատուները... Այդ կատուներն էլ գթասրտության կարիք ունեն ու քեզանից են ուզում ստանալ գթասրտություն... Խեղճ, խեղճ Լիր արքա, իմ հիվանդ ծերուկ, իմ խեղճ քեռի... Վեր կաց, գնանք մեր փոքրիկ կացարանն ու երազենք այն օրերի մասին, երբ մարդիկ փողոցով անցնելիս' հարգանքով կնայեն իրենց իսկ կերտած արձաններին, երբ կհասկանան, որ պատմությունը անցյալ չէ միայն, այլ կրկնվող դաս ու դասախոսություն... Չեն հասկացել, դրա համար էլ հայտնվել են անորոշության բավիղներում ու առաջ չեն գնում, դրա համար էլ հավատում են սուտ մարգարեներին ու խաբվում' հետո հերթական անգամ անիծելով խավարն ու իրենց միամտությունը... Վեր կաց, գնանք, մեր կացարանում մի քիչ հաց կա, չորացած պանրի կտոր...