Վերջին 2 շաբաթներին ուշագրավ գործընթացներ են ծավալվում Իսրայելի ներքաղաքական կյանքում. երկրի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուն, գործող քաղաքական կոալիցիայի դիրքերն ավելի ամրապնդելու նպատակով, փորձում է ընդլայնել դրա կազմը: 2015 թ. մայիսին մեծ դժվարությամբ ձևավորված իշխող կոալիցիան խորհրդարանում ընդդիմությանը գերազանցում է նվազագույն 2 մանդատով, ինչն անցյալ մեկ տարվա ընթացքում պարբերաբար էական խոչընդոտներ է ստեղծել նաև կառավարության բնականոն գործունեության համար:

Ի սկզբանե, Նեթանյահուն փորձում էր ձևավորել ազգային համաձայնության կառվարություն՝ բանակցելով գլխավոր ընդդիմադիր դաշինքի՝ ձախ-կենտրոնամետ գաղափարական ուղղվածությամբ «Սիոնիստական ճամբարի» հետ: Մինչդեռ Հրեական պետության վարչապետի կողմից՝ նախկին դաշնակից, նախկին արտգործնախարար Ավիգդոր Լիբերմանի հետ զուգահեռաբար անկացվող բանակցությունները ոչ միայն տապալեցին ազգային համաձայնության կառավարություն ձևավորելու հնարավորությունն, այլև՝ լուրջ խնդիրներ առաջացրին անգամ գործող կոալիցիայի և Նեթանյահուի գլխավորած «Լիքուդ» կուսակցության ներսում. հրաժարական ներկայացրեց կուսակցության առանցքային դեմքերից մեկը՝ պաշտպանության նախարար Մոշե Յաալոնը, ինչի պատճառը Նեթանյահուի կողմից ՊՆ-ի պաշտոնը Լիբերմանին խոստանալու հանգամանքն էր:
Վերոնշյալի հետ կապված, թերևս, ամենաուշագրավն այն է, որ ներիսրայելական քաղաքական գործընթացներին այդ երկրի քաղաքական շրջանակներից, բնակչությունից, գուցե նաև համաշխարհային հրեական տարաբնույթ կառույցներից բացի, թերևս, ամենամեծ ուշադրությամբ հետևում են Իսրայելից շատ հեռու՝ Հայաստանի արևելյան հարևան Ադրբեջանի Հանրապետությունում:

Բանն այն է, որ պաշտպանության նախարարի պաշտոնին հավակնող Ավիգդոր Լիբերմանը հայտնի է իր ադրբեջանամետ դիրքորոշմամբ, և բազմիցս է դրսևորել նման կեցվածք՝ հատկապես վերջին մեկ տարվա ընթացքում, երբ կառավարման համակարգում որևէ պաշտոն չէր զբաղեցում: Այս համատեքստում, պատահական չէ, որ ադրբեջանական լրատվադաշտում Լիբերմանի ՊՆ դառնալու վերաբերյալ տեղեկատվությունը ներկայացվում էր, ասենք, այսպիսի վերնագրերով՝ «Հայաստանի համար վատ լուր Իսրայելից», կամ՝ «Ադրբեջանի բարեկամն՝ Իսրայելի ՊՆ», իսկ հրապարակումների բովանդակությունից ակամա այնպիսի տպավորություն էր ստեղծվում, թե Լիբերմանի կողմից պաշտոնը ստանձնելուց հետո «Իսրայելի պաշտպանության բանակը»՝ ՑԱՀԱԼ-ը, գալու է և ադրբեջանական բանակի փոխարեն լուծելու նրա խնդիրները:
Միևնույն ժամանակ, հարկ է նշել, որ հատկապես վերջին մեկ տարվա ընթացքում տեղ գտած որոշ տարածաշրջանային գործընթացների ազդեցությամբ, (Իրանի միջուկային ծրագրի հանգուցալուծումը, թուրք-իսրայելական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը, ռուս-թուրքական հիմնախնդիրը և այլն) իսրայելա-ադրբեջանական հարաբերությունները, հատկապես Թել Ավիվի տեսանկյունից, աստիճանաբար փոխում են իրենց նախկին ռազմավարական նշանակությունը՝ ստանալով ընդամենը գործընկերային կարգավիճակ:

Այս հանգամանքը, դատելով ինչպես ադրբեջանական լրատվադաշտում պարբերաբար տեղ գտնող հրապարակումներից, ինչու ոչ, նաև՝ այդ երկրի պաշտոնական շրջանակների հռետորաբանությունից, բավականաչափ անհանգստացնում է Բաքվի իշխանություններին, որոնք ամեն կերպ ուզում են կարևորել իրենց երկրի և առհասարակ ադրբեջանաիսրայելական հարաբերությունների ռազմավարական կարևրությունը Հրեական պետության համար, որն, ի դեպ, մատնանշվում է ինչպես Իրանի դեմ ճակատում, այնպես էլ, շատ հաճախ, հակահայկական ուղղվածությամբ: Ա.Լիբերմանի՝ ՊՆ դառնալու վերաբերյալ վերը թվարկված հրապարակումներին զուգահեռ՝ հիշենք քաղաքական հարթությունում վերջին ամենաթարմ օրինակներն: Օրերս Իսրայել կատարած պաշտոնական այցի ընթացքում ԱՀ փոխարտգործնախարար Արազ Ազիմովը Կնեսետի արտաքին գործերի և պաշտպանության հարցերով հանձնաժողովի նախագահ Ցախի Անեգբիի հետ հանդիպման ընթացքում հայտարարել է, որ «Իրանը չի հրաժարվել իր միջուկային ծրագիրը զարգացնելուց, այլ ընդամենը ժամանակավորապես հետաձգել է ծրագրի որոշ հատվածների իրականացումը»:

Կամ՝ ապրիլի սկզբին ակտիվացած հայ ադրբեջանական պատերազմական գործողությունների օրերին Ադրբեջանի նախագահի հասարակական-քաղաքական հարցերով խորհրդական Ալի Հասանովն իսրայելական The Jerusalem Post թերթին տված հարցազրույցում հայտարարել էր, որ Բաքուն ակնկալում է Իսրայելի՝ որպես ռազմավարական գործընկերոջ պաշտոնական դիրքորոշումը խնդրի վերաբերյալ:
Վերոնշյալի տեսանկյունից, իհարկե, Բաքվի քայլերը ոչ այլ ինչ են, քան քարոզչական անհաջող մանևրներ՝ տարածաշրջանային որոշ կարևոր դերակատարների հետ հարաբերությունների միջոցով հոգեբանական ազդեցություն գործելու առնվազն հարևան 2 պետությունների՝ Իրանի և Հայաստանի վրա. պարզապես վերջինի դեպքում՝ բացահայտ կերպով:

Մինչդեռ հարկ է նշել, որ հատկապես Լիբերմանի պարագայում, նաև հաշվի առնելով այն ներքին խնդիրները, որոնք առաջացել են նրա և նրա գլխավորած «Մեր տունն Իսրայելն է» կուսակցության համար կոալիցիոն բանակցությունների ընթացքում(Լիբերմանը լուրջ քաղաքական զիջումների է գնացել), առաջնային խնդիր է լինելու իր և իր կողմից գլխավորված քաղաքական կառույցի խաթարված հեղինակությունը փրկելուն ուղղված քայլերն, որոնց շրջանակում Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների սերտացումն, անկասկած, ամենավերջին դիրքերում է:
Իսկ արդեն ՊՆ-ի կարգավիճակում, Լիբերմանի համար բավական բարդ կլինի հիմնավորել,ի թիվս այլ հարցերի, սեփական բացահայտ ադրբեջանամետ մոտեցումները՝ հատկապես իսրայելահայ համայքնի հետ սերտ կապեր ունեցող «Մերեց» կուսակցության ղեկավար շրջանակների կողմից բավական հաճախ հնչեցվող՝ Ադրբեջանի «լրտեսը» լինելու մեղադրանքների պայմաններում:

Արմեն Պետրոսյան