Հետաքրքիր տվյալներ գտա World Value survey-ում: Կրոնական հանդուրժողականության ցուցանիշ է հանդիսանում այլ կրոնի ներկայացուցչի հարևան լիելու նկատմամբ դիրքրորոշումը: Հայերի մեծամասնությունը (57%) չի ցանկանում այլ կրոն դավանող հարևան ունենալ:

 

Այստեղ անհրաժեշտ է հասկանալ սոցիալ-պատմական ենթատեքստը, քանի որ առանց դրա հնարավոր է գալ սխալ եզրակացության: Հայերը ոչ թե "անհանդուրժող" են այլ կրոնական խմբերի նկատմամբ, այլ պատմական հիշողության մեջ առկա է արխետիպ, որ այլակրոնությունը ներկայացնում է սեփական էթնիկ խմբի գոյության առաջնային վտանգ: Մյուս կողմից էլ "այլակրոնությունը" առաջին հերթին նույնականացվում է իսլամի հետ: Հետաքրքրական է, որ Թուրքիայում և Ադրբեջանում կրոնական անհանդուրժողականությունը բավականին բարձր է չնայած հասարակությունների "մոդեռնիզացմանը և եվրոպականացմանը":

 

Հատկանշական է նաև, որ եվրոպական երկրներում կրոնական անհանդուրժողականության մակարդակը համեմատաբար բարձր է Գերմանիայում, որտեղ բնակվում են ավելի քան 4 մլն թուրք: Այնինչ ՄՄ-երկների մեջ հանդուրժողականը մահմեդական բնակչություն ունեցող Ղազախստանն է (12.1%):

 

Վահե Գալստյան