Ես պայքարում էի մահվան դեմ: Դա ամենաձանձրալի պայքարն է, որ միայն կարելի է պատկերացնել: Այն տեղի է ունենում գորշ դատարկության մեջ, երբ ոտքի տակ հենարան չկա, ոչինչ չկա շրջապատում, չկան հանդիսատեսներ, չկան փայլ ու փառք: Չկա հաղթանակ տանելու կրքոտ ցանկությունը, չկա պարտության հանդեպ ամեհի երկյուղը: Դուք պայքարում եք հոռետեսության անառողջ մթնոլորտում, դուք վստահ չեք ձեր ճշմարտացիության հարցում և էլ ավելի քիչ եք հավատում ձեր հակառակորդի ճշմարտացիությանը:
Հավանաբար ամբողջ իմաստությունը, ամբողջ ճշմարտությունը, ամբողջ անկեղծությունը սեղմված-ամփոփված են այդ անորսալի պահի մեջ, երբ դուք հատում եք մահվան սահմանագիծը:
ԺՈԶԵՖ ՔՈՆՐԱԴ
«Խավարի սիրտը» գրքից