Այսօր աննախադեպ ահաբեկչական հարձակումների ալիք է տեղի ունեցել Սիրիայում իշխող վարչակարգի համար ռազմավարական մեծ կարևորություն ունեցող' համեմատաբար ամենաանվտանգ ծովափնյա շրջաններում՝ Լաթակիայում և Տարտուսում: Նախապես կազմակերպված շղթայական առնվազն 7 պայթյունների հետևանքով, ըստ դեռևս չճշգրտված տվյալների, զոհ է գնացել ավելի քան 130 մարդ:

 


Նախ՝ 4 մահապարտ ահաբեկիչների մասնակցությամբ հարձակումներ են իրականացվել Լաթակիայի Ջաբլա բնակավայրում՝ ավտոկայանի, շրջանային էլեկտրակայանի, քաղաքային հիվանդանոցի տարածքներում. ի դեպ, այս շրջանը բավական մոտ է ՌԴ օդատիեզերական ուժերի կողմից զբաղեցված Խմեյմիմ ռազմական օդանավակայանին: Որոշ աղբյուրների հաղորդմամբ՝ հարձակումներից հետո շրջանը հրթիռակոծության է ենթարկվել դեռևս անհայտ հակակառավարական խմբավորումների կողմից:

 


Այս բռնարարքներից ընդամենը րոպեներ անց 3 հարձակում է իրականացվել Տարտուսի ավտոկայանի վրա. նախ պայթեցվել է պայթուցիկով բեռնված ավտոմեքենան, ապա նաև՝ ավտոկայանի շինությունը: Ի դեպ, Տարուսում էլ տեղակայված է ռուսական ռազմածովային ուժերի նյութատեխնիկական սպասարկման բազան:
Ըստ մի շարք լրատվամիջոցների հաղորդման՝ բռնարարքների պատասխանատվությունը ստանձնել է «Իսլամական պետություն» (ԻՊ) ահաբեկչական կազմակերպությունը:
Վերոնշյալ ահաբեկչությունների նշանակությունը կարելի է կարևորել մի քանի հարթություններում:

 


Նախ և առաջ պետք է շեշտել, որ թիրախավորված շրջանները սիրիական վարչակարգի համար ունեն չափազանց կարևոր ռազմավարական նշանակություն, և արդեն ավելի քան 5 տարի շարունակվող ներքին զինված հակամարության ողջ ընթացքում սիրիական կառավարական ուժերի կողմից դրանց անվտանգությունն ապահովվել է հնարավոր ամենաբարձր մակարդակով. եթե Լաթակիայում նախկինում մի քանի ոչ խոշոր ահաբեկչական հարձակումներ, այնուամենայնիվ, եղել են, ապա Տարտուսի պարագայում սա եզակի դեպք էր: Հետևաբար, վերոնշյալ հարձակումները վկայում են սիրիական վարչակարգի անվտանգային համակարգում առաջացած լրջագույն ճեղքերի մասին:
Հաջորդ կարևոր իրողությունն այս հարձակումների նախաձեռնման գործում ԻՊ-ի դերակատարությունն է: Այս օրերին, երբ սիրիական հակամարտության մասնակիցների էական հատվածը խոսում է Սիրիայում ահաբեկչական կառույցի կենտրոնակայանի՝ ալ-Ռակա քաղաքի ազատագրման ռազմագործողության մեկնարկի մասին, ԻՊ-ը բավական անսպասելի և հուժկու հարված է հասցնում Բաշար ալ-Ասադի «ամրոցին». ասել է, թե՝ ծայրահեղական կառույցը ևս ամենայն լրջությամբ նախապատրաստվում է «վճռորոշ ճակատամարտին»:

 


Հաջորդ ուշագրավ իրողությունն այն է, որ ահաբեկչություններից հետո սիրական պաշտոնական աղբյուրները հայտարարել են՝ անվտանգության ծառայությունների կողմից Լաթակիայում ենթադրյալ մահապարտ-ահաբեկիչներից մեկին ձերբակալելու մասին, ում չէր հաջողվել իրագործել նախապես ծրագրված ահաբեկչությունը. նշվում է նաև, որ նշված անձը ոչ թե ԻՊ-ի անդամ է, այլ՝ նաև Արևմուտքի կողմից որպես սիրիական չափավոր ընդդիմության մաս կազմող «Ահրար ալ-Շամ» կազմակերպության ներկայացուցիչ:

 


Այս համատեքստում, կարելի է ենթադրել, որ՝ կամ վերոնշյալ ահաբեկչությունների կազմակերպման հարցում գործել են երկու առանձին կառույցներ, ինչի հավանականությունը բավական փոքր է, կամ այդ կառույցների միջև առկա է սերտ համագործակցություն, ինչը պետք է լուրջ ազդակ հանդիսանա Արևմուտքի համար, և վերջինը՝ հնարավոր է՝ «Ահրար ալ-Շամ-ԻՊ» ենթադրյալ համագործակցության հանգամանքը քարոզչական քայլ է սիրիական իշխանությունների կողմից՝ ընդդեմ առաջին կառույցի: Իսկ դրա նպատակը Սիրիայում գործող մի շարք հակակառավարական կառույցների ևս միջազգային ահաբեկչական կառույցների շարքում ներառումն ու դրանց դեմ գլոբալ հակաահաբեկչական պայքարի հրահրումն է:

 

 

Արմեն Պետրոսյան