Հայերն աշխարհում քաղաքակրթության տարածողն են եղել. սա կասկածից դուրս է, բազմաթիվ ապացույցներ կան:
Սակայն պատմաբան, հայագետ Նատալյա Սոբոլը խոսում է նաև Հարավային Ամերիկայում արմենոիդ ռասայի հետքերի մասին, հայտնում այլ տեղեկություններ: Մի՞թե փարավոններն իսկապես հայ էին… Հավատա՞լ նրա հայտնած բոլոր տեղեկություններին, թե որոշ հարցերում նա, այսպես ասած, «ալիքներ է խառնում»… Այս կապակցությամբ ի՞նչ կարծիքի են հայ գիտնականները՝ և՛ ակադեմիական շրջանակի, և՛ ավելի լայն առումով, ներառյալ՝ սփյուռքի:
Նատալյա Սոբոլի մասին կենսագրական տեղեկություններին կարելի է ծանոթանալ հետևյալ հղմամբ'
