Ապրիլյան դեպքերը ու ռազմական գործողությունների վերսկսումը ես դիտարկում եմ որպես երկու երկրների'Հայաստանի և Ադրբեջանի,նախագահների հակամարտություն:Երկուսն էլ ներքաղաքական և իրենց ժողովրդի աչքին բարձրանալու խնդիրներ ունեն:Եվ ընդհանրապես պատերազմական,ավելի ճիշտ կիսապատերազմական,իրավիճակը ձեռնատու է և երկու երկրների իշխանություններին և բոլոր այն երկրներին որոնք ինչ որ շահեր ունեն այս տարածաշրջանում:
Արտաքին թշնամու գաղափարը բոլոր ժամանակներում ամենաօգտակար լծակներից մեկն է իշխանությունների ձեռքում:Խոսքը միայն Հայաստանի և Ադրբեջանի մասին չէ:Ժողովրդին ներքին խնդիրներից շեղելու համար շատ հեշտ կարելի է համախմբել արտաքին թշնամու դեմ:Հայաստանի օրինակով,եթե նույնիսկ ժողովրդի մեծ մասը չի սիրում ու դեմ է ներկայիս նախագահին,նրանց մեծ մասը միշտ դրական է արձագանքում երբ նախագահը «հակաադրբեջանական» կոչ էր է անում կամ ինչ որ մի երկրում ինչ որ մի ժողովի ժամանակ «քլնգում» է Ադրբեջանին։Սա երևի միակ դեպքն է,երբ ժողովրդի ճնշող մեծամասնությունը համաձայն է լինում նախագահի հետ։
Կիսապատերաղմական վիճակը,որևէ X պետության ձեռքում, նույնպես հզոր լծակ է այս անգամ արդեն ազդելու հենց պատերազմող երկրների իշխանությունների վրա։
Ես ինքս դեմ եմ ցանկացած պատերազմի,սակայն մեր պատերազմում խաղաղ լուծում,ներկայիս դրությամբ, չեմ տեսնում։Պատճառները մի քանիսն են,որոնցից ամենակարևորը և հիմնականը հետևյալն է։Թե Հայաստանում և թե Ադրբեջանում ծնված օվանից երեխաների մեջ սերմանվում է ատելություն ու թշնամանք մյուս երկրի ժողովրդի նկատմամբ։Հետևաբար երբ մի հասարակության զգալի մասը թշնամանքով ու ատելությամբ է լցված որևէ ժողովրդի նկատմամբ,նրանց կողմից անթույլատրելի կլինի համերաշխության գնալը։Նույնիսկ եթե վաղը գա ինչ որ մի նախագահ,խաղաղություն հաստատելու մտքերով,նա լավագույն դեպքում մեծ ճնշման կենթարկվի հասարակության կողմից։
Պատերազմի ժամանակ երկիրը անվանում են հայրենիք և հանձնում ժողովրդին։
Սևան Աղաջանյան
