Պետք է փաստել, որ Հայաստանն այսօր հայտնվել է աշխարհաքաղաքական շահերի բախման շատ բարդ իրավիճակում, որոնք բերել են ոչ միայն արտաքին մարտահրավերների, այլ նաև՝ ներքին: Ռուսաստանի և Արևմուտքի միջև պայքարը տարածաշրջանային դիրքերի ամրապնդման համար բերում է նոր և արդեն անսպասելի վիճակների, որոնք ուղղակի ազդում են նույնիսկ Հայաստանյան հանրության վրա:

ԱՊՀ երկրներից Հայաստանը եղել է տարածաշրջանում Ռուսաստանի ամենահավատարիմ դաշնակիցը և իրոք, թեև այդ բառը այնքան էլ հաճելի չէ, բայց ռուսաստանյան «ֆորպոստը» Մերձավոր Արևելքում: Հայաստանը Բելառուսից և Ուկրաինայից հետո առաջինն էր, որին Մոսկվայում համարում էին «եղբայրական պետություն»... Դա է պատճառը, որ հենց Երևանում է գտնվում տարածաշրջանում ԱՄՆ ամենամեծ դեսպանատունը,, Դա է պատճառը, որ Մեծ Բրիտանիայի դեսպանատան միջոցով տրվում են ազատ արտոնագրեր՝ Կանադա մեկնելու համար: Դա է նաև պատճառը, որ մեր երկրում գործում են բազմաթիվ և բազմապիսի ծրագրեր, որոնք միտված են թուլացնելու Մոսկվայի ազդեցությունը այնպես, ինչպես դա տեղի ունեցավ սլավոնական Ուկրաինայում: Դեռ 2009 թվականին Պետքարտուղարության վերլուծաբանները նշում էին, որ Ուկրաինայից հետո պետք է աշխատել Հայաստանը Ռուսաստանի ուղեծրից հանելու ուղղությամբ: Սակայն հենց ռուսաստանյան որոշ չինովնիկների փնտի աշխատաոճի շնորհիվ է նաև, որ տարուց տարի Ռուսաստանի և նրա ղեկավարության վարկանիշը մեր երկրում սրընթաց փոփոխվում է:

Եթե մարտին ԱՊՀ երկրներից միայն Հայաստանն էր, որի բնակչությունը բացարձակապես դրական էր վերաբերվում Ռուսաստանին, ապա այս ամիս վարկանիշը կտրուկ փոխվել է ՝ գրեթե 30 տոկոսով: Եվ դա պայմանավորված է ոչ միայն արտաքին գործոններով, մասնավորապես՝ Ադրբեջանին զենք վաճառելու, Արցախյան հիմնախնդրում անորոշ կեցվածքի և այլ գործոններով.. Ռուսական որոշ չիմովնիկներ դեռ համարում են Հայաստանը Ռուսական աշխարհի անքակտելի մի մաս, որի հետ կարող են վարվել որպես իրենց հլուհնազանդ,,, Ճիշտ կայսրապետական մոտեցում, որը բնորոշ է բոլոր երբեմնի կայսրությունների, լինի դա Մեծ Բրիտանիան , Ֆրանսիան, կամ Իսպանիան,,, Ու հենց այդ պատճառով է, որ ՀԷՑ-ի ռուս տնօրենը կարող է իրեն թույլ տալ այն, ինչ չէր թույլ տա հենց ՌուսաստանումԻսկ ՌԴ դեսպանը արհամարի հենց Ռուսաստանից եկած նախաձեռնության միջոցառումը,,,,

Եվ եթե հայ-ադրբեջանական շփման գծում անցնում է Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև՝ դեռ սեպտեմբերից սկսված մրցակցության սահմանը, ապա հենց երկրում ուժեղանում է ռուսական և արևմտյան ազդեցությունների միջև սահմանազատումը... Դա կարելի է տեսնել թե լրատվամիջոցների հրապարակումներից և թե սոցկայքերի որոշ օգտատերերի գրառումներից,,, Իսկ քանի որ մեր երկրում սոցկայքերը, մանավադ ֆեյսբուքը սկսում է մեծ ազդեցություն ունենալ հանրային կարծիքի ձևավորման վրա, բնական է, որ նման «գաղափարական առճակատումը» անհետևանք չի կարող մնալ,, Արևմտյան ֆինանսներով սնվող կայքերը չեն քաշվում հակառուական բացահայտ սուտ և ապատեղեկատվություն տարածելուց, նրանց միանում են նաև մասնավոր անձիք: Ռուսական կողմնորոշում ունեցող անձիք էլ հիմնականում փորձում են հակադարձել իրենց զուտ ավանդականով, քիչ հիմնավորելով իրենց տեսակետները, քանի որ ընդհանուր ֆոնին համարվում են «Պուտինյան կայսրապետության» շահերի «ներմուծողներ», իրենց մեղադրում են ապազգային, հայրենիքի դեմ «դավադիր» կեցվածքի մեջ.. Սցենարը նոր չէ. այնպես էին վերաբերվում իրենց լիբերալիստական և արևմտամետ ուղեծրի հետ չհամաձայնվող մարդկանց դեռ 1990-93 թվականներին,,, Այն ժամանակ արգելվեց նույնիսկ մայիսի 9-ի տոնակատարությունը, որպես «օկուպանտ» «կայսրության» տոն...

Ուկրայինայում «նարնջագույն» հեղափոխությունը ոգևորեց շատ ընդդիմադիրներին, արևմտամետներին, ռուսաֆոբներին, ազատակլաններին, սակայն շուտով նրանք հասկացան, որ աշխարհը գործ ունի ոչ թե ժողովրդավարության մարմնացման, այլ ֆաշիստական նոր վարչակարգի հետ, գրեթե նույնպսիին, ինչ հարևան Ադրբեջանում է,, ,, Եվ իրոք, պատահական չէ, որ մենք փորձում ենք ամեն ինչով հակադրվել կամ համեմատվել Ադրբեջանի հետ,,, Դա ներարկում են մեր մեջ այն ուժերը, որոնք փորձում են ոչ միայն շահել հայ-ադրբեջանական հակամարտությունից, այլ ավելի ուժեղացնել Հայաստանը Ռուսաստանի ազդեցության ոլորտից դուրս բերելու գործընթացը,,,Ավելի հաճախակի են գրում թե Կրեմլը ՝ հանուն իր շահերի, փորձում է սիրաշահել Ասրբեջանին և նվիրել իրենց Արցախը, որ առկա է բազում այլ ծրագրեր, սակայն շատ քիչ է ծոսվում արևմտյան որոշ երկրների՝ Հայաստանում գործելաոճից,,, Ռուսամետ կողմնորոշում ունեցողների մոտ էլ շատ հաճախ կարելի է նկատել մյուս ծայրահեղ մոտեցումներ, ընդհուպ մինչև ՌԴ -ի հետ միավորման ծրագրերը ու գաղափարները, որոնք ևս վտանգում են ազգային անվտանգությունը,,, Ռուսաստանը որպես «փրկիչ» ներկայացնելու իրենց փորձերն ավելի են խորացնում հանրության մեջ ստեղծված գաղափարական վիհը...
Ինչ վերաբերվում է Ղարաբաղյան հիմնահարցի, ակնհայտ է, որ Արևմուտքը բռնել է արտաքուստ չեզոք կեցվածք: Այն կարծես թե թողնում է, որ հիմնահարցով զբաղվի միայն Ռուսաստանը,, Սակայն ներքուստ Արևմտքում սպասում են Մոսկվայի ձախողմանը, որպեսզի ավելի թուլացնեն ռուսական դիրքերը Հայաստանում,,,

Փաստացի, թե Արցախյան հակամարտության կարգավորման շրջանակներում և թե ներքին կյանքում ավելի ու ավելի է ուժեղանում աշխարհաքաղաքական բևեռների բախումից առաջացած ճգնաժամը , որը կարող է հանգեցնել շատ լուրջ իրավիճակի, մասնավորապես՝ Հայաստանյան հանրության երկպառակությանը, իշխանափոխությանը միտված նոր շարժումների, բողոքավոր նոր շարժումների ի հայտ գալուն,,, Հայաստանը կարող է կորցնել իր երբեմնի կապերը Ռուսաստանի հետ, դառնալ «նոր ուկրաինա»՝ դրա բացասական հետևանքներով, քանզի պարզ չէ, թե արդյոք որքանով կընդունեն Հայաստանն իրենց շարքերում այն երկրները, որոնք շահագրգռված են մեր երկրում ռոսական ազդեցության մարումից...

Ուկրաինայի դառը փորձը մեզ համար օր օրի դառոնւմ է օրինակ... Միակ ելքը կարող է դառնալ կամ վերադարձ ժամանակին հռչակված «կոմպլեմենտարիզմին», կամ զուտ ազգային, հայաստանամետ ուղեծրի որդեգրումը, որին թերևս մեր տարածաշրջանում շատ բարդ կլինի հետևել աճող մարտահրավերների պատճառով,, Բայց այն, որ Հայաստանի համար աշխարհաքաղաքական սուր պայքար է գնում՝ դա արդեն դառը ճշմարտոււթյուն է..

Բագրատ Մովսիսյան