Ակնհայտ է, որ միակ պետությունը, որ տեղի չի տալիս էրդողանի ցինիկ պահանջների և սադրանքների առջև' դա Ռուսաստանն է, ով Թուրքիային արդարացիորեն համարում է ահաբեկիչներին սատարող երկիր, իսկ ԱՄՆ-ը և Եվրոպան մշտապես ընկրկում են ու համաձայնվում Թուրքիայի հետ: Երեկ նշվածիս վառ օրինակը հանդիսացավ Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը, ով սկզբում պաշտապանում էր, իր քաղաքացու ազատ կարծիք հայտնելու իրավունքը, սակայն ընկրկեց էրդողանի' ծեծված, բայց Թուրքիայի համար հաղթության դրոշի վերածված և հակազդման հզոր լծակ դարձած, Եվրոպան փախստականներով հեղեղելու սպառնալիքների առջև:
Ցավալ է, որ այս ամենը տեղի է ունենում մի երկրում, որտեղ կարծիք հայտնելու ազատությունը, լրատվամիջոցները և մշակույթը համարվել են իրենց Սահմանադրության ամենամեծ հարստությունը: Սակայն այս փաստը չպետք է մեզ զարմացնի, որովհետև մի փոքր պատմական էքրսկուրս անելով, կարող ենք համոզվել, որ թե համիդյան ջարդերի, թե այդ ջարդերին հաջորդած Մեծ Եղեռնի ժամանակ, թուրքերը մշտապես վայելել են Գերմանիայի լիակատար աջակցությունն ու վստահությունը, խոսքս իհարկե չի վերաբերվում գերմանացի հասարակական գործիչ, մեծ հայասեր Յոհաննես Լեփսիուսին, որի վկայությունները հայության ցեղասպանության մասին այսօր էլ մեծ արժեք են ներկայացնում հայոց դատի հետապնդման համար:
Իսկ երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ, Թուրքիան հանդիսանալով Գերմանիայի դաշնակից և ոգևորվելով գերմանական բլիցկրիգի հաջողություններից, Հայաստանի սահմանին էր կենտրոնացրել մեծաքանակ դիվիզիաներ, որպեսզի հարմար պահի ներխուժի մեր հայրենիք, սակայն Ստալինգրադի հիրավի պատմական ճակամատամարտը, որի կերտման գործում իրենց անուրանալի ավանդը ներդրեցին նաև հայ ժողովրդի քաջարի զավակները, ոչ միայն որոշեցին երկրորդ աշխարհամարտի ելքը, այլ վիժեցրին մեր դարավոր թշնամու պանթուրքական և պանիսլամիստական ծրագրերը:
Էդիկ Մնոյան
