2011-ը թվականն էր, բայց օդում դեռ սավառնում էր անազատության խեղդող եւ դանդաղ ոչնչացնող օդը: Մի կերպ զսպելով հուսալքության ալիքը՝ գիտակցելով, որ դա ելք չէ, այլ փակուղի, եւ որ իրավունք չունեմ ինքս ինձ այդ փակուղու մեջ գցել մասամբ իներցիայով հետեւում էի քաղաքական գործընթացներին: Արդեն երկու տարի անցել էր մարտի մեկի ողբերգությունից, բայց քաղաքացիների աչքերից դեռ չէր անհետացել վախի ու սարսափի ուրվականը: Ազատության հրապարակը… հասկանում եք ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ հրապարակը անազատ էր…քաղաքացիների կուտակումները արգելվում էին, ոստիկանները ցանկացած քաղաքացիների խմբի բռնի ուժով հեռացնում էին, միայն կարելի էր Հրապարակի միջով անցնել, բայց ոչ զբոսնել, կամ նույնիսկ ընկերներով հավաքվել:
Այդ օրերին, երբ հայացք էի գցում դեպի երկինք, մի տարօրինակ եւ անհասկանալի զգացում էր պարուրում ինձ, ես չէի կարողանում գտնել այն հարցի պատասխանը, չէի կարողանում գիտակցել այն անարդարության գոյության փաստը, որ թռչունները կարող են հանգիստ ճախրել Ազատության հրապարակի վրայով, իսկ մարդը՝ ում պատկանում է այս հրապարակը՝ պետք է չկարողանա ազատ մուտք ու ելք անել:
Ինչպես այսօր հիշում եմ, մարտի 15-ն էր, Ժառանգություն կուսակցության արտահերթ համագումարին՝ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը հանդես եկավ իր ազդեցիկ ելույթով, որում արծածվում էին վերաստորագրված Կոալիցիոն հուշագիրը եւ երկրի առաջ ծառացած մի շարք խնդիրներ: Նա խոսեց բանտարկված Ազատության հրապարակի մասին՝ նշելով, որ Հրապարակը պետք է վերադարձվի շարքային հայ քաղաքացուն: Պարոն Հովհաննիսյանի խոսքից հետո իմ մեջ ամեն բան խառնվեց իրար՝ հիասթափության ալիքը շաղախվելով հույսի ստվերի հետ, անբացատրելի իրարանցում արթնացրեց զգայական ողջ աշխարհիս մեջ: Խոսքի ավարտին պարոն Հովհաննիսյանը հնչեցրեց հուզիչ տողեր, որոնց իմաստը իր ողջ խորությամբ այդ պահին քչերը հասկացան: Որպես բողոքի նշան քաղաքականության մեջ տիրող ճգնաժամին նա հացադուլ հայտարարեց:
Կես ժամ անց մենք տեղեկացանք, որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը նստած է Ազատության հրապարակում եւ այնտեղ է պատրաստվում անցկացնել առաջիկա օրերը՝ հացադուլի ողջ ժամանակահատվածը: Հոգու թրթիռով շտապեցի այնտեղ…
Ոստիկանները շրջում էին պարոն Հովհաննիսյանի շրջակայքում, տարօրինակ հայացքներով զննում նրան եւ իր այցելուներին:
Անձրեւները եւ սառը քամիները չէին լքում Ազատության հրապարակը: Պարոն Հովհանիսյանը առաջին օրերին քնում էր տեղի երկաթյա նստարանների վրա, քանի որ ոստիկանները չէին թույլատրում վրան դնել: Եւ չնայած բոլոր դժվարություններին եւ արգելքներին, ոստիկանների անդադար հսկողությանը՝ քաղաքացիների հոսքը Ազատության հրապարակ չէր դադարում: Բոլորը գալիս էին իրենց զորակցությունը հայտնելու Րաֆֆի Հովհաննիսյանին եւ օր-օրի մարդկանց թիվը հրապարակում ավելանում էր: Այնպիսի մարդիկ էին գալիս Րաֆֆիին այցելության, որ ներքին հպարտությունս իմ ազգի համար ավելի էր մեծանում:
Րաֆֆի Հովհաննիսյանը ժամ-ժամ հյուծվում էր, բայց նա, չնայած բժիշկների հորդորի, շարունակում էր լսել քաղաքացիների խնդիրները եւ պատասխանել նրանց հարցերին: Շուրջ տասնհինգ օր հրապարակում երեկոյան ժամերին մարդկանց հոծ բազմություն էր հավաքվում, ովքեր արդեն ԱԶԱՏ էին, նրանք Րաֆֆիի միջոցով վերադարձրեցին Ազատության հրապարակը իր իրական տիրոջը՝ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացուն:
Րաֆֆիի հացադուլը լույսի շող գցեց հուսալքությանս խավարի վրա, եւ ես հասկացա, որ եթե մենք ազատագրեցինք Ազատության հրապարակը, ցանկության դեպքում մենք կարող ենք ազատագրել նաեւ ինքներս մեզ, հայ մարդը պիտի ապրի ազատ իր երկրում…(շատ կցանկանայի ավելի մանրամասն նկարագրել այդ օրերը, որոնք իմ կյանքի վրա մեծ ազդեցություն ունեցան, բայց այս անգամ այսքանը… շնորհակալություն):
Մարգարիտ Հակոբյան
