Այն բանից հետո, ինչ փոփոխված ձևով իմաստուններին հասավ տեղեկությունը, որ Ամուն ասել էր. «Իմաստունների գիտելիքը ոչինչ է, դա նա միայն գիտի»,- նրանց վաղուց կուտակված դժգոհությունը, բայց առաջի հերթին իմաստուների չարտահայտվելը և նրա անունը չշոշափելը ' դուրս եկավ ջրի երես: Անկը, հաստատուն կայսերը, արտահայտեց ընդհանուր կարծիք՝ հարցնելով.
- Ի՞նչ գիտի իմաստունը: Լավագույն դեպքում այն, որ ոչինչ չգիտի: Դրանով գոռոզն է հպարտանում:
- Լսողները հավանություն տալով շչացրեցին: Հիմա հարկ էր հասցնել կայսրին իմաստունների կարծիքը: Առաջին հարմար առիթին Անգը ցավով հայտնեց թագավորին, որ, ըստ խոսակցությունների, հիվանդությունը մթագնել է լուսավոր միտքը, որը երբևէ համարվել է տերության զարդարանքը: Տիրակալը հարցական հայացքով նայեց իմաստունին: Վերջինս տխուր կախեց գլուխը:
- Ամո՞ւ- անվստահ հարցրեց կայսրը:

 


Անգը կախեց գլուխը ավելի շատ:
- Իրեն երևակայում էր միակ անսխալական ու կատարյալ իմաստուն? – կրկնեց իշխանը:
- Ամու,- դժգոհ հարցրեց կայսրը: Անկը ավելի կախեց գլուխը: -Քեզ երևակայել ես անենամաքուրը և ամենախելացին,-կրկնեց զորեղը: Նա այդքան էլ չէր դժգոհում իմաստուններց, միտ ինչ որ բան էին ուզում նրանից:Կայսրը ժլատ էր:Ամուն երբեք ոչինչ չէր խնդրում, բավարարվում էր եղածով:Դրա համար նա իր վեզիրի հետ ուղարկեց նամակ,որտեղ Անկի խորհուրդով հարցրել էր նրա առողջության մասին,քանի որ մինչև իսկ մայրաքաղաք հասել էին այն լուրերը նրա գժգոհության և կռվարար խոսքերի մասին,որն կարծես ասվել էր խավարման ժամանակ: Վեզիրը բերեց նամակը:Ամուն պատասխանը համառակ կողմում պետք է գրեր:Իմաստունը հասկացավ իսկույն ,թե որտեղից է այս նամակը և քմծիծաղեց.«խելագարին» հարցնում են թե ,ինչքան է նա հիվանդ: Երկկողմանի հարց,անպատճառ,սա թակարդ էր:Հասկանալի էր,որ այսպիսի բանը չէին համաձայնվի ոչ խելագարը ,ոչ առողջը:Առաջինը չգիտի, որ հիվանդ է ,երկրորդն էլ գիտի ,որ առողջ է:

 

Այսպիսով ժխտումը իսկույն կբացատրի հակառակը:Իսկ Ամուն գրեց,որ նա հիվանդ է այնքանով, որքան նրա չկամներն են ցանկանում, և այնքան էլ առողջ ,որքան իր ընկերներն են մտածում: Կայսրը ժպտաց ներսից պատասխանին:Նա հրամայեց կարդալ այս նամակը Ամուի,ուադրությամբ նայելով նրա դեմքի արտահայտությանը:Նա լսում էր,և ոչինչ չէր ասում սրա վերաբերյալ:Այնուհետև հարգանքով խոնարհվեց,հայացքով խնդրելով խոսքի իրավունք:Կայսրը գլխով արեց'ի նան համաձայնության: Իր մեջ Անգը գնահատեց պատասխանը, և մտածեց ,որ վտանգավոր կլիներ ,եթե պալատում ունենար այսպիսի հակառակորդ :Այսպիսով սխալ կլիներ ասել,որ իմաստունների մոտ լինում է լուսավորում:Այդպես թագաժառանգը կարող էր կանչել իր պալատ ստուգելու համար: -Անչափ ուրախ եմ,ձերդ գերազանցություն,որ մեր նկարագրածը չհամապատասխանեց իրականությանը,-և շրթունքները ժպիտի վերածեց:
Ալեքսանդր Բելլից

Անրի Մատիսս "Դաշնամուրի դաս"

 

 

 

Միհրդատ Ռոստոմի Մադաթյան