Մոտենում էր 1872-ը: Ե.Դուրյանը (Պետրոս Դուրյանի եղբայրը' Միհրան (Եղիշե) Դուրյանը, ով հետագայում դարձավ նշանավոր հոգևորական ու գիտնական) պատմում է. «Մեռնելեն 20-21 օր առաջ. «Այս տարի ձեզի հետ աղեկ կաղանդ մը պիտի ընեմ» կըսե' վերջին կաղանդը ըլլալով հասկցնել ուզելով: Ընդհակառակն ալ հիվանդությունը կաղանդին օրերը կը սաստկանա, բայց նորեն Դուրյան գավազանին հենվելով կելնե վարի սենյակը, կիջնե ու պուճախը կը նստի: Վերջին շաբաթներին հիվանդին հաճախ էին այցելում: Թատերական հուշարար Տ.Գալեմճյանը, եկել է, մխիթարանքի խոսքեր ասել, և բանաստեղծը տրտնջացել է. «Հարգս չգիտցան, բայց պիտի փնտրեն զիս: Ա՜խ, գոնե գրածներս տպեցեք, չմոռցվիմ»: Մահից մեկ օր առաջ հուշարարը հարցրել է, թե ինչի պետք ունի, իսկ Դուրյանը պատասխանել է. «Ի՞նչ բանի պետք ունենամ, անկողինս միայն ունիմ, զիս անով պիտի տանին»: Եվ նորից կրկնել է. «Պիտի փնտրե՜ն, պիտի փնտրե՜ն զիս»:
Իր վերջին օրերին Դուրյանը չէր ուզում միայնակ մնալ: Հորը խնդրել է. «Աղապա՛, այս շաբթու դուրս չպիտի ելնես. քովս պիտի նստես, որովհետև այս շաբթու է, որ պիտի մեռնիմ»: Եվ Աբրահամ աղան մինչև խոր գիշեր, հնազանդ նստում էր որդու մոտ:
1872 թ-ի հունվարի 20-ը Դուրյանի կյանքի վերջին օրն էր:
… Ե.Դուրյանը հայտնում է, որ Պետրոսը մի քանի պատվերներ է տվել. «Յուր ոգևարի ժամերուն խնդրեց յուր մեծ եղբորմեն (Հարությունից), որ յուր գործերն հրատարակելու աշխատի. «Քիչ մը բան գրած եմ,- ըսավ,- կուզեմ որ հրատարակվի»: Նույնիսկ Հարությունի հետ կատակել է. «Կարգվե եղբա՛յր, թոմպուլ-թոմպուլ զավակներ ունեցի՛ր, անոնց ըսե՛, որ մեկ ասանկ հորեղբայր մը ունեցա, ես ալ երկնքեն ձեզի վրա նայիմ և ուրախանամ»: Հայտնել է վերջին կամքը. «Կուզեմ, որ մարմինս հանդեսով վերցվի. Մինչև կիրակի պահեցեք զիս, մի վախենաք, չեմ հոտիր, ոսկոր մը տերի (կաշի) մ՚եմ (յուր բառերով) իրավ, որ ես բառ մը պիտի չիմանամ, բայց անանկ կուզեմ, որ ըլլա»: Ապա ավելացրել է. «Միհրանը աղեկ նայեցեք»: Ուշադիր դիտել է ծնողներին ու հարազատներին' նկատելով. «Ամենքդ ալ աչքիս աղվոր կերևնաք կոր, շատ աղվոր կերևնաք կոր»; Գրպանից հանել է դրամները, նետել. «Թող չտեսնամ այսուհետև աշխարհիս բաները»: Մորաքույրը մրգեղեն է բերել. «Առե՛ք, առեք,- կհծծե Դուրյան: Քովինները կկարծեն, թե մրգեղեններու համար է, իր հոգիին համար էր»: Հետո մորաքույրը կնդրուկ է ծխել: Բույրը առնելով Պետրոսն ասել է. «Ատ ի՜նչ անուշ հոտ է, ո՞վ ձգեց այդ հոտերը, ձգեցե՛ք, ձգեցե՛ք, ես կսիրեմ այդ հոտերը»: «Յուր հոգեվարքի ատեն, երբ ա՛լ դադրեցավ իրեններուն հետ խոսելե, դեպի տանն մեկ անկյունը հառելով յուր աչերն' սկսավ մնաք բարևներու շարք մը, և ծիծաղ ուներ միշտ դեմքին վրա. Այսպես, երբ 10-15 անգամներ մնաք բարով ըսելե վերջ' դարձավ … և այսպես խոսեցավ մեզի. «Մեկը պիտի գա, անոր ալ կթողում իմ մնաք բարովս»: Եվ որովհետև յուր թաղման երեկոյին հասած էր Պոլիս (չեմ գիտեր որ գավառեն) Տիգրան Ադամյան' յուր դասընկերն, տնեցիք համոզվեցան, թե Պետեկն Ադամյանին համար ըրած էր այդ հանձնարարությունն: Վերջին վայրկյաններուն,- շարունակում է եղբայրը, մորեղբայրը կուգա, երբ սենեկին դուռեն ներս կը մտնե, Պետրոսը ճիգ մը կընե ճանչնալու համար, այլ չի խոսեր, կերթա (նկատի ունի մորեղբորը) կը մստի անկողնույն մեջ, կրկին աչվները կը ժպտի ի նշան ճանաչողության. «Չը խոսի՞ս կոր» - կըսե մորեղբայրը: Մայրն ալ, որ անկողնույն քովն է. «Պետրոս չը խոսի՞ս, կըսե, - մորեղբայրդ եկավ … «Ալ ժամանակ չունիմ»,- կը պատասխանե, և այս իր վերջին խոսքը կըլլա, գլուխը բարձին վրա կիյնա ու աչերը կը փակվին: Բայց ինչ որ զարմանալի է աչվները փակվելեն վերջը և անշուշտ գերագույն ճիգով մը աջ ձեռքը հանդարտորեն 3 անգամ գլխուն կը տանի ի նշան «մնաք բարով»-ի ու կը լմնա: «Ալլա՜հ դոկտըր», - կը պոռա հայրը: «Սո՛ւս, դուն ալ», - կըսե մեծ եղբայրը և մեկդի կառնե»:
«Հարգս չգիտցան, բայց պիտի փնտրեն զիս» Այսօր Պետրոս Դուրյանի հիշատակի օրն է
12:39 - 20.Հունվար.2013
Առաջարկում ենք նաև
25/02/14 09:24
Տեսեք` ինչպիսի հայակենտրոն տղա է այժմ ղեկավարում Ուկրաինայի ոստիկանությունը (տեսանյութ)
20/01/14 09:44
Կիևում տեղի ունեցածը մարտի 1-ի հետ համեմատելը անմտություն է
07/12/13 12:48
Առաքել Սեմիրջյան. «Երկրաշարժ»
27/04/13 02:40
Ասույթներ ՊԵՏՐՈՍ ԴՈՒՐՅԱՆԻ մասին
07/03/13 19:00
Պետրոս Դուրյան.ՆԵՐԱ ՀԵՏ
29/01/13 21:46
Վանոն այսպիսի լպրծուն ջահելներին բաժանում էր երեք խմբի
27/01/13 21:38
Հայաստանում փչացած դատավորների պակաս չկա
27/01/13 20:30
Արցախյան հաղթանակը կերտվել է Ազատության հրապարակում
26/01/13 19:55
Սիրո Ծառ
24/01/13 22:21
Ճանապարհատրանսպորտային քաղհալածյալ եմ դարձել ՃՃՃ
22/01/13 17:26
Ոնց որ լրիվ խառնում եք սաղ )))
21/01/13 22:14
Նենց չի, որ իշխանությունները կամավոր «բարիացան»
Լրահոս
12:40
Փաշինյանի Տավուշ կատարած վերջին այցը նպատակ ուներ «սրբագրել» Ոսկեպար կատարած նախորդ այցի սխալները. Աբրահամյան
13:30
Ռուս խաղաղապահների դուրսբերումն Արցախից ընդգծում է մեր տարածաշրջանում առկա բազմամակարդակ խնդիրները
13:20
Պետության պահպանման տակ գտնվող անձին պետական մակարդակով ահաբեկելը նշանակում է, որ պետություն չկա
11:40
Մի քանի հարյուր մետրի վրա կանգնած զինվորի նկատմամբ իշխանության վերաբերմունքը արտահայտվում է ճառերով. Տիգրան Աբրահամյան
09:05
Սփյուռքում դրա դիմաց խալիներ փռող, Ցեղասպանություն վերապրածների ժառանգներ, լա՞վ եք. Ռուբեն Մխիթարյան
10:20
Վտանգավոր հայտարարություն, հիանալի և արագ կառուցվող «գործնական փաստարկ»` Թուրքիային. Հակոբ Բադալյանը՝ Ցեղասպանության զոհերի անվանացանկի մասին
14:40
Մեր պետությունը մեծ դրեյֆի մեջ է, պատկերացրեք՝ բաց ծովում ինքն իրենից անկախ գնում է․ Հովհաննիսյան
10:40
ԵՄ-ն Բաքվին պետք է հասցնի ուղերձներ առ այն, որ չի հանդուրժի հատկապես խաղաղ բնակիչների թիրախավորումը
14:10
Ամսի 5-ին հայ ժողովրդին կառաջարկվի արևմտյան կոնֆետ՝ Ռուսաստանի և Իրանի հանդեպ «սառնության» դիմաց. Վահե Հովհաննիսյան
13:33
Իրանական տելեգրամյան ալիքներն արդեն մի քանի օր է՝ չեն դադարեցնում Ադրբեջանի հասցեին մեղադրանքները
12:05
Ադրբեջանում քրեական գործեր են հարուցվել և հեռակա հետախուզում հայտարարվել ՀՀ 18 քաղաքացիների նկատմամբ
12:00
Փաշինյանը Հայաստան պետությունը աշխարհաքաղաքական լուրջ խաղացողից դարձրեց աշխարհաքաղաքական «բոմժի» կարգավիճակի. Շարմազանով
13:35
ՀՀ-ում ապրող ցանկացած հայ պիտի գիտակցի, որ վաղը իշխանությունը հենց իր տունը կարող է հանձնել թշնամուն. Աբրահամյան
16:33
Մեր կնքած CEPA-ն վեկտորների համադրում էր, իսկ այսօրվա «եվրամերձեցումը»՝ ՀՀ-ն թնդանոթի միս կիրառելու
16:28
Փաշինյանի «հիմնավորումները» զավեշտալի և քաոսային են․ ԲՈՒՀ-երը Երևանից չհանելու 7 պատճառ․ Աշոտյան
13:20
Սարսռել կարելի է այն մտքից, թե տավուշցիները ինքնապաշպանական խմբեր կստեղծեն պաշտպանվելու համար. Հովհաննիսյան
14:07
Եվրոպան այսուհետ լինելու է այն կոնֆետը, որով իշխանությունը կազմակերպելու է իր բոլոր պրոցեսները. Հովհաննիսյան
11:31
Մինչ Փաշինյանը և թիմակիցները զվարճանքի մեջ են. Ադրբեջանը դիվանագիտական նախապատրաստություն է տեսնում
13:20
Իսրայելը պատերազմին զուգահեռ հասցնում է ամենշաբաթյա ռեժիմով ռազմական մատակարարում հասցնել Ադրբեջանին. Աբրահամյան
13:20
Ինչքան հայոց բանակն էր պարտված Արցախն ազատագրելու ժամանակ, այնքան էլ ռուսական բանակը՝ Ուկրաինայում. Շարմազանով
12:40
Իշխանության մնալը երաշխավորում է աղետ, բայց իշխանափոխությունը մեխանիկորեն չի ենթադրում լավ զարգացում. Վահե Հովհաննիսյան
11:00
ԱԽ քարտուղարի կողմից ՌԴ-ի հասցեին վերջերս հնչեցրած մեղադրանքը մտահոգիչ իրավիճակ է ստեղծում. Աբրահամյան
14:30
Ադրբեջանը արտահոսքի միջոցով փորձում է ՀՀ-ին մեղադրել նախապատրաստվող գործողության մեջ. Աբրահամյան
18:10
Պաշտոնյաներն այնպես են խոսում, կարծես նրանց խնդրանքով չէին ռուս զինծառայողները տեղակայվել ՀՀ-ում․ Տիգրան Աբրահամյան
11:49
Նիկոլը տարածաշրջանային ցլամարտի ձևաչափը դարձնում է 2+1՝ Ադրբեջան, Թուրքիա+Ռուսաստան, հերթում Իրանն է
12:00
Ներքին Հանդում վերջին սադրանքը աստիճանաբար տեղափոխվեց հակառուսական բախումների դաշտ. Աբրահամյան
12:16
Ֆրանսահայ հերոսի մասին հուզիչ տեքստեր հնչեցնողը զուգահեռ երկարացնում է զոհված հերոսի ծնողի կալանքը
10:30
Ալիևի երդմնակալության ելույթը խորքային իմաստով ուղղված էր ոչ միայն ՌԴ-ի, Իրանի,այլ նաև Թուրքիայի դեմ
13:00
ՀՀ-ն երբեք ՌԴ-ից այսքան կախված չի եղել, որքան այսօր՝ Փաշինյանի ձախողված բեմադրությունների պատճառով. Աշոտյան